Gemeenten: neem regie op energieopslag en voorkom wildgroei

De druk op het elektriciteitsnet neemt toe. Congestieproblemen zorgen ervoor dat steeds meer initiatieven ontstaan om energie op te slaan in plaats van direct terug te leveren aan het net. Projecten voor energieopslag schieten als paddenstoelen uit de grond, van kleinschalige batterijen bij zonne- of windparken tot grote, zelfstandige opslaginstallaties.

Gemeenten in de frontlinie

Gemeenten krijgen steeds vaker principeverzoeken voor energieopslagprojecten, vaak met een uiteenlopende mate van voorbereiding. Dat zorgt voor lastige afwegingen. Enerzijds dragen energieopslagsystemen onmiskenbaar bij aan de energietransitie: ze helpen het elektriciteitsnet in balans te houden en maken flexibel gebruik van duurzame energie mogelijk. Anderzijds zijn niet alle initiatieven maatschappelijk even waardevol. Sommige lijken vooral gedreven door commerciële motieven, zonder duidelijke koppeling aan lokale of regionale duurzaamheids- of energiedoelen.

De vraag is dan ook: hoe onderscheid je maatschappelijk waardevolle projecten van initiatieven die vooral een verdienmodel lijken te volgen?

De noodzaak van een beleidskader

Net als bij andere functies met een ruimtelijke impact moet het belang van energieopslag worden afgewogen tegen het algemeen belang. Denk aan het beschermen van het buitengebied tegen onaanvaardbare verstedelijking en het behouden van ruimtelijke kwaliteit.

Volgens Bosch & van Rijn is het onwenselijk als deze afweging per project afzonderlijk wordt gemaakt. Veel beter is het om op gemeentelijk of regionaal niveau een beleidskader voor energieopslag (EOS) op te stellen.

Een beleidskader voor opslagsystemen:

• biedt een helder kader voor ruimtelijke afwegingen
• versnelt en vereenvoudigt de beoordeling van nieuwe initiatieven.
• biedt duidelijkheid aan initiatiefnemers over de gewenste locatiekeuze, schaal en maatschappelijke meerwaarde.
• zorgt voor consistentie tussen ruimtelijke afwegingen binnen en tussen gemeenten.

Samenhang met netbeheer en regionaal beleid

Een beleidskader betekent niet dat gemeenten op de stoel van de netbeheerder gaan zitten, de rollen kunnen prima gescheiden blijven. Wel is het belangrijk om het beleidskader af te stemmen op de investeringsagenda van de regionale netbeheerder en de Regionale Energiestrategie (RES). Zo maakt u beleid dat zowel ruimtelijk als energetisch toekomstbestendig is.

Bosch & van Rijn helpt gemeenten vooruit

Bosch & van Rijn ziet grote waarde in het ontwikkelen van een beleidskader voor energieopslag. Met onze ruime ervaring op het snijvlak van ruimtelijke ordening, duurzame energie en netinfrastructuur helpen wij gemeenten bij:

• Het formuleren van beleidsuitgangspunten en toetsingscriteria.
• Het afstemmen met netbeheerders en regionale partners.
• Het beoordelen van initiatieven binnen de kaders van de energietransitie.

Wilt u voorbereid zijn op de groei van energieopslaginitiatieven in uw gemeente?

Bosch & van Rijn adviseert u graag over de mogelijkheden van een helder en toekomstbestendig beleidskader EOS. Neem voor meer informatie contact op met Berber Koopmans via berber@boschenvanrijn.nl.