Op 19, 20 en 21 maart aanstaande bent u van harte welkom in onze stand (A18) op de vakbeurs Solar Solutions in de Expo Haarlemmermeer.

We gaan graag met u in gesprek over uw plannen en hoe wij u kunnen ondersteunen bij het ontwikkelen van locaties voor grondgebonden zonne-energie. Tijdens een seminar op woensdag 20 maart geven wij om 11:15 uur een presentatie over vergunningenmanagement en procedures.

Als onze gewaardeerde relatie kunt u de beurs gratis bezoeken door u te registreren via http://www.solarsolutions.nl/registratie en daar onze code 19TICKET497 in te vullen. U ontvangt dan gratis e-tickets (t.w.v. € 42,35).

Solar Solutions is de grootste zonne-energie vakbeurs van Noord-West Europa en is geopend voor publiek van dinsdag 19 t/m donderdag 21 maart van 10.00 tot 18.00 uur.

Wij zien er naar uit u daar te ontmoeten!

Meer informatie over de beurs, over de seminars, de innovaties en over route en bereikbaarheid vindt u op www.solarsolutions.nl.

Ongeveer 110 belangstellenden van overheden, ontwikkelaars en bedrijven in duurzame energie, coöperaties, brancheorganisaties en adviseurs waren donderdag 24 januari afgekomen op het seminar over de Regionale Energiestrategieën van Bosch & van Rijn en Pels Rijcken. Het werd een interessante middag met volop voer voor discussie en toch ook veel vragen. De belangrijkste thema’s zetten we hieronder kort op een rij.

Bestuurlijke borging en juridische status
De RES is een complex en uitdagend regionaal bestuurlijk en maatschappelijk samenwerkingsproces. Maar uiteindelijk zijn de gemeenteraad of Provinciale Staten bevoegd gezag voor het reserveren van ruimte voor duurzame energieprojecten. Als de regionale strategieën er eind 2019 liggen, hoe is dan gewaarborgd dat gemeenteraden en Provinciale Staten de regionale energiestrategie overnemen in hun ruimtelijke beleid? Of anders gezegd: zal het resultaat van de RESsen uiteindelijk wel landen in de ruimtelijke instrumenten uit de Omgevingswet?

Verdeling doel over regio’s
In 2030 moeten de 30 regio’s gezamenlijk 35 TWh aan duurzame energie opwekken. Wanneer de helft met wind en de andere helft met zon zou worden gerealiseerd zou dat – snel gerekend – neerkomen op 1.000 windturbines van 7,5 MW én 20.000 ha zonnepanelen. Onduidelijk is hoe deze opgave over de regio’s moet worden verdeeld. Worden in de strategieën straks wel voldoende concrete locaties en gebieden aangewezen voor zonne- en windprojecten? En welke consequenties heeft een te laag regionaal bod?

Vertraging lopende initiatieven
Het opstellen van een Regionale Energiestrategie duurt minimaal een jaar. Bij initiatiefnemers en andere betrokkenen van lopende wind- en zonprojecten bestaat de vrees dat lopende projecten in die periode wordt gestopt of vertraagd: “we wachten de uitkomst van de RES af”. Dit zou leiden tot een onnodige en onwenselijke vertraging van duurzame energieprojecten.

Proactieve beleidscommunicatie
Bestuurders, raads- en Statenleden, inwoners en bedrijven in de regio’s zijn nog onvoldoende bekend met nut en noodzaak van de energietransitie, de regionale strategieën en de ruimtelijke en maatschappelijke consequenties van duurzame energie. Het rijk zou de regionale processen moeten ondersteunen met adequate beleidscommunicatie over de ‘grootste verbouwing van Nederland ooit’.

Presentaties
Vera Pieterman (EZK)
Han Slootweg (Enexis)
Lianne Barnhoorn en Iman Brinkman (Pels Rijcken)
Duco van Dijk en Wouter Verweij (Bosch & van Rijn)

Hoe komt u als gemeente van klimaatbeleid tot concrete duurzame energieprojecten? Bosch & van Rijn organiseert een workshop speciaal over dit onderwerp.

Tijdens de gratis workshop gaan we met u in gesprek over hoe u als gemeente werk kan maken van de energietransitie. Hoe vertaalt u als gemeente uw duurzame doelstellingen naar klimaatbeleid? En hoe wordt dat beleid vervolgens uitgevoerd in concrete duurzame energieprojecten? Op basis van onze ervaring met gemeentelijk klimaatbeleid en het ontwikkelen van duurzame energieprojecten geven we u praktische tips waar u direct mee aan de slag kan.

Het programma ziet er als volgt uit:

• De rol van gemeenten bij duurzame energieprojecten:
  Geert Bosch, directeur Bosch & van Rijn

• Participatie, acceptatie en communicatie:
  Duco van Dijk, senioradviseur en omgevingsmanager

• Omgevingswet en grootschalige duurzame energie:
  Wouter Verweij, senioradviseur en vergunningenmanager

• Lessons learned: gemeentelijke voorbeeldprojecten en ervaringen.

Afsluitend: duurzame borrel

Deelname is gratis als u zich aanmeldt vóór De Dag Van de Duurzaamheid: 10 oktober.

Stuur een mail naar info@boschenvanrijn.nl

Bosch & van Rijn is betrokken bij een derde deel van de wind op landprojecten die subsidie toegekend hebben gekregen. Dit blijkt uit de kamerbrief van minister Wiebes over de resultaten van de najaarsronde van 2017. In totaal is voor 1.137,8 MW opgesteld windvermogen subsidie toegekend, voor een bedrag van € 2,7 miljard.

Daarmee is het grootste deel van het budget toegekend aan wind op landprojecten, gevolgd door zon-PV (€ 2,3 mld.). Bosch & van Rijn werkte mee aan de vergunningen voor 334,3 MW opgesteld windvermogen, onder meer de windparken Geefsweer (70 MW), Deil (46 MW) en Oostflakkee (40 MW). Bosch & van Rijn is trots op haar bijdrage aan de vergroening van de energievoorziening en wenst haar opdrachtgevers veel succes bij de realisatie van de projecten.

Hier vindt u een kaart van de beschikte projecten.

Op 31 januari vond het seminar “Windenergie op weg naar 2020” plaats. Sprekers Ed Nijpels, Meindert Smallenbroek, Pascal Weijers, Gerlach Velthoven en Geert Bosch namen het publiek mee naar het veranderende speelveld van de nabije toekomst. De energietransitie is een ingrijpend proces en wind op land blijft een onmisbaar onderdeel. Samenwerking tussen burgers, overheden en de industrie vormt de sleutel tot een duurzaam Nederland.

Besluitvorming in de regio

Ed Nijpels (SER) vertelde het publiek over de nationale invulling van het Europese beleid. Zijn conclusie was dat de eerste goede stappen gezet zijn, maar dat meer commitment nodig is om de opwarming van de aarde daadwerkelijk te beperken. De rol van regio’s en coöperaties wordt steeds belangrijker. Meindert Smallenbroek (EZK) onderschreef dit en stelde dat de beeldvorming rond de energietransitie dient te veranderen. Het aandeel duurzame energieopwek in de huidige Nederlandse energiemix wordt fors overschat en de lokale steun voor duurzame opwek is beperkt. De burger dient meer betrokken te worden: participatie, samenwerking met lokale coöperaties en omgevingsmanagement zijn de essentiële onderdelen van de energietransitie.

Pascal Weijers (WindUnie) vertelde als ervaringsdeskundige over de mogelijkheden bij het steunen van lokale energie initiatieven, met voorbeeldprojecten waarbij omgevingsmanagment en participatie een grote rol spelen. Gerlach Velthoven (Betuwewind) deelde zijn ervaringen met de coöperatieve aanpak die een win-win situatie creëert voor zowel de ontwikkelaar als de coöperatie en de omgeving. Belangrijk hierbij is dat niet alleen de ontwikkelaar, maar ook de (lokale) overheid en de coöperatie zelf hun steen bijdragen: assertieve samenwerking is essentieel.

Hoewel windontwikkeling op land geen expliciete vermelding kreeg in het regeerakkoord, zijn publiek en sprekers het eens dat windenergie een belangrijke rol blijft vervullen in de energietransitie.

Bekijk hier de presentaties van het seminar.

Het Energieakkoord 2.0 komt eraan: doelen voor windenergievermogen maken plaats voor regionale energie strategieën en wind op land moet op kostprijs concurreren met wind op zee en andere manieren om CO₂ te besparen. Coöperaties betreden de markt en een steeds groter deel van de financiële opbrengsten moet gedeeld worden met de omgeving.

Kortom, de wereld van de ontwikkelaar verandert.

Is er toekomst voor de windontwikkelaar na 2020?

woensdag 31 januari 2018 13.00 – 17.00

Programma

13.00                    Inloop met koffie en koek

13.20 – 13.30      Geert Bosch, Bosch & van Rijn presenteert de cijfers en trends in windenergie: hoeveel projecten en vermogen kunnen we de komende jaren verwachten?

13.30 – 14.00      Ed Nijpels, voorzitter van de SER-borgingscommissie, blikt vooruit op het Energieakkoord 2.0: hoe bereiken we 49% CO₂-reductie en welke rol ligt er voor wind op land?

14.00 – 14.30     Meindert Smallenbroek, directeur Energie en Omgeving bij het ministerie van EZK, gaat in op de regionale energiestrategieën, de rol van de overheid in de energietransitie en hoe u als projectontwikkelaar hierop inspeelt.

14.30 – 15.00     Break

15.00 – 15.30     Axel Posthumus, algemeen directeur Windunie, belicht de rol van de ontwikkelaar. Hoe maken we meters in de regio zonder specifieke doelstellingen voor wind?

15.30 – 16.00     Gerlach Velthoven, voorzitter Burgerwindcoöperatie Geldermalsen-Neerijnen, bespreekt de sociale transitie en nieuwe vormen van samenwerking in energieland.

16.00 – 16.30     Afsluitende paneldiscussie We sluiten de middag af met een paneldiscussie onder leiding van Geert Bosch, directeur Bosch & van Rijn.

Ook voorbereid zijn op de toekomst? U kunt zich aanmelden door een mail te sturen aan info@boschenvanrijn.nl. Wees snel, want het aantal plaatsen is beperkt. We zien ernaar uit u te ontmoeten op 31 januari!

Dit seminar wordt mede mogelijk gemaakt door

Datum en tijd: woensdag 31 januari 2018, 13.00 – 17.00 uur

Locatie: The Colour Kitchen, Prinses Christinalaan 1, Utrecht

Waar blijven die turbines?

Initiatiefnemers, gemeenten en provincies zijn hard aan het werk om de doelstelling van 6.000 MW te realiseren. Afgelopen jaar zijn weliswaar veel nieuwe windparken vergund en is de bouw van grote windparken zoals windpark Krammer begonnen, maar de actuele gegevens van Windstats.nl laten zien dat het totale vermogen dit jaar met slechts 13 MW is toegenomen. Hoe kan dat?

In totaal is er 81,45 MW gebouwd. Daar staat tegenover dat oude parken en windturbines zijn afgebroken met een totaal vermogen van 68,45 MW. Een toename van 13 MW dus. Vorig jaar werd meer dan 800 MW gebouwd, onder meer door grote parken als Gemini en Noordoostpolder. Maar hoe ziet 2018 eruit?

Knallen in 2018!

In 2017 zijn veel nieuwe windparken vergund die in 2018 of 2019 gebouwd gaan worden. In de voorjaarsronde van de SDE+ van dit jaar is in totaal voor ruim 640 MW SDE+ beschikt. Het is nog niet bekend hoeveel MW uit de najaarsronde beschikt gaat worden, maar zoals in onze nieuwsbrief van oktober gemeld heeft Bosch & van Rijn meegewerkt aan ongeveer 320 MW voor die ronde. De bouw van windpark Krammer (102 MW) is inmiddels gestart en de bouw van Wieringermeer (300 MW) staat voor 2018 op de planning. Samen met alle verleende vergunningen betekent dat een stevige groei in de MW de aankomende jaren!

Het team van Bosch & van Rijn gaat in 2018 geïnspireerd en energiek door met ruimtelijke plannen, participatie, acceptatie en vergunningen voor wind- en zonneprojecten. Om er een paar te noemen: met de provincie Noord-Brabant en vier gemeenten koersen we af op vergunningverlening van ongeveer 100 MW rond de A16, met de gemeente Olst-Wijhe werken we aan een Energievisie en in opdracht van initiatiefnemers schrijven we aan diverse MERs en vergunningaanvragen.

Uw betrouwbare bron van actuele informatie over windenergie in Nederland is vernieuwd! De vertrouwde informatie over het windvermogen in Nederland en de actuele en te verwachten elektriciteitsopbrengsten zijn nu nog eenvoudiger te raadplegen.

In het ‘Dashboard’ komen alle gegevens bij elkaar: per park, gemeente, provincie, fabrikant of turbinetype. U kunt zelf selecties maken, bijvoorbeeld op basis van vermogen, ashoogte of gemeente. Zo kunt u de productiegegevens van het afgelopen jaar op uur-, dag- of maandbasis opvragen en de toename van het geïnstalleerde vermogen per gemeente of provincie inzien.

Ook gebruik maken van alle functionaliteiten van het vernieuwde WindStats?

U heeft al een WindStats abonnement voor €995,- per jaar!

We wensen u veel gebruiksplezier!

Het team van Bosch & van Rijn

Ik ben blij: er ligt een regeerakkoord met zeer ambitieuze klimaatdoelen. 56 Miljoen ton minder CO₂ en een groot deel daarvan zal met windenergie moeten worden gerealiseerd.

U bent de nieuwe minister van EZ en klimaat en de verwachtingen vanuit de duurzame energiesector zijn hooggespannen. We kunnen uw competenties als werktuigbouwkundige, bedrijfskundige en onconventioneel doortastend bestuurder goed gebruiken. Uw voorganger Henk Kamp heeft veel goed werk verricht, onder andere met de tenders voor wind op zee en zijn vastberaden ondersteuning en aanmoediging van windenergieprojecten op land. We hopen dat u deze lijn voortzet.

Minister Wiebes, van harte welkom bij een innovatieve, snel groeiende en trotse windenergiesector. Voortdurende technologische innovatie resulteerde in sterke kostenreductie en prestatieverbetering. De elektriciteitsproductie van één windturbine is de afgelopen 10 jaar vervijfvoudigd van 2 naar 10 miljoen kWh. De kostprijs van windstroom is gedaald naar zo’n 5 à 7 cent per kWh en omdat de externe kosten van wind praktisch nul zijn, is dat goedkoper dan stroom uit een gas- of kolencentrale. Wind draagt op dit moment voor 7% bij aan de elektriciteitsvoorziening en dat zal onder uw bewind en daarna doorgroeien richting de 50%!

De windsector staat klaar om een groot deel de klimaatambities voor haar rekening te nemen en om de kostprijs van zowel wind op land als wind op zee verder terug te brengen, zodat er binnenkort geen subsidie meer nodig is. En om samen met burgers, omwonenden, lokale energiecoöperaties, gemeenten en provincies windparken te laten draaien waar iedereen beter van wordt.

Nederlandse bedrijven in de duurzame energiesector hebben samen met overheden en maatschappelijke organisaties bewezen over ondernemerschap, innovatiekracht en doorzettingsvermogen te beschikken. Wat we van u vragen is helder en consistent overheidsbeleid waar de sector voor langere tijd mee vooruit kan. En we vragen van u om af en toe streng en duidelijk te zijn: richting gemeenten die ondanks torenhoge lokale klimaatdoelen geen windmolens willen, richting (sommige) provincies die te weinig doen om afspraken na te komen en richting organisaties die zich al te veel door emoties en NIMBY-motieven van hun achterban laten leiden.

Kortom, wij rekenen op u en u kunt bij de realisatie van de CO₂-reductieopgave op ons rekenen. Weet dat één windturbine de uitstoot van 5.000 ton CO₂ voorkomt en dat alle Nederlandse windturbines in 2021 samen de emissie van zo’n 20 miljoen ton CO₂ kunnen voorkomen.

Veel succes met uw nieuwe baan!

Geert Bosch

Op donderdag 9 november aanstaande organiseren Pels Rijcken en Bosch & van Rijn opnieuw gezamenlijk een seminar. Dit jaar is het thema ‘Een slimme overheid is op de energietransitie voorbereid.’ Tijdens het seminar wordt vanuit verschillende invalshoeken besproken hoe de energietransitie de komende jaren wordt vormgegeven. Waar staan we in 2030, wat betekent de transitie voor regionale energiestrategieën en welke (toekomstige) wet- en regelgeving speelt daarin een rol? Arthur Vermeulen (Raedthuys Groep), Geert Bosch (Bosch & van Rijn) en Robin Aerts (Pels Rijcken) geven hier hun visie op. Het seminar vindt plaats in de Houtzaagmolen De Ster in Utrecht.

U kunt zich hier aanmelden.